Dat COPD met de longen te maken heeft is algemeen bekend. Maar wat is het nou precies? De afkorting staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte). Het is een verzamelnaam voor chronische bronchitis; de vertakkingen naar de longen zijn ontstoken, en longemfyseem; longblaasjes gaan kapot. In Nederland hebben ongeveer 600.000 mensen momenteel COPD. De ziekte begint mild en wordt langzaam erger en heeft grote invloed op het leven. De wetenschappelijk bewezen effectieve manier om klachten te verminderen is fysiotherapie. Aanleren van ademhalingstechnieken en training van conditie en spierkracht vertragen de ziekte.

De symptomen van COPD zijn langdurig (langer dan 3 maanden) last hebben van kortademigheid, hoesten, piepen, slijm in de longen en herhaaldelijke infecties. Dit heeft als gevolgen voor het hele lijf een afname van de conditie, spierzwakte, gewichtsverlies en ondervoeding. Een groot deel van de COPD-patiënten heeft last van depressie, angst en een sociaal isolement.

Voor de onderliggende fysiologie kijken we eerst naar een normale, gezonde ademhaling. Hiervoor is nodig:

• Stroming van lucht in- en uit de longen
• Uitwisseling van gassen tussen de longblaasjes en het bloed.
• Uitwisseling van gassen tussen het bloed en weefsels.

Bij COPD kan de stroming van de lucht bemoeilijkt worden door slijmvorming bij de chronische bronchitis. De luchtwegen zitten hierbij ‘vol’ met slijm waardoor er minder ruimte is voor lucht. Daarnaast worden de longen minder elastisch door het emfyseem. De longblaasjes horen allemaal mooie losse ruimtes te zijn zoals druiven in een tros. Maar wanneer er steeds meer tussenschotjes kapot gaan worden het grotere, slappere ruimtes. Hierdoor is het moeilijk om uit te ademen want normaal gesproken wordt dit gedaan door de elasticiteit van de longblaasjes. Met spieren maken we onze borstkas groter waardoor de longen vol worden gezogen en door te ontspannen lopen de longen weer leeg zoals ook een ballon leeg loopt. Bij mensen met COPD lopen de longen niet goed leeg. Daar moet moeite voor gedaan worden. Vergelijk dit met naar adem happen na het trekken van een sprintje. Dan wordt er door de buikspieren flink geholpen om maar zo snel mogelijk veel te kunnen ademen. Bij een COPD-patiënt lukt het uitademen met behulp van de buikspieren ook niet altijd goed door de slijmvorming en doordat de slappe longblaasjes dichtslaan waardoor de lucht gewoon niet weg kan. Er komt dus met meer moeite, minder lucht in de longen aangezien de oude lucht er niet uit kan. Vervolgens is er ook een probleem met de uitwisseling van de gassen in de longen. Het totale oppervlak van de wanden waar de uitwisseling plaats kan vinden met het bloed is veel minder door kapotte longblaasjes die hun werk niet meer kunnen doen.

Door alle bovenstaande problemen ontstaat kortademigheid. Dit is de reden om minder actief te worden. Inactiviteit leidt tot verminderde conditie, verminderde spierkracht en dit zorgt weer voor meer kortademigheid, minder doen enzovoorts. Een vicieuze cirkel is ontstaan. Het doorbreken van de inactiviteit en een juiste manier van training doorbreekt de cirkel. Of duurtraining, intervaltraining, ademtraining of krachttraining het juiste is verschilt per persoon en hangt af van waar de grootste beperking ligt. Ook zijn bijkomende chronische ziekten zoals hartfalen of diabetes zijn belangrijk om rekening mee te houden.

Bewegen is de sleutel om de gevolgen van COPD af te remmen en klachten zelfs te verminderen. Dit kan met behulp van een fysiotherapeut en wordt vergoed vanuit de basiszorg. Er komt geen beter moment dan nu. Kom in actie!

Regelmatig schrijven onze therapeuten een column welke verschijnt in de PC55 en op onze website.

Volg daarnaast onze facebook pagina om op de hoogte te blijven!